THÁNH HỒ TÂY TẠNG YAMDROK - BÁU VẬT THIÊN NHIÊN VỚI TRỮ LƯỢNG CÁ KHỔNG LỒ

Hồ Yamdrok, còn được gọi là Yamdrok Yumtso hay Yamdrok Yongcuo, là một trong những hồ thánh linh thiêng nhất của Tây Tạng, nổi tiếng với vẻ đẹp tự nhiên hùng vĩ và ấn tượng bậc nhất thế giới.

Nằm trên cao nguyên Shannan, hồ Yamdrok mang màu ngọc bích đặc trưng, chứa trữ lượng cá khổng lồ, đặc biệt là loài cá chép cao nguyên, nhưng không ai dám đánh bắt. Đối với người dân Tây Tạng (Trung Quốc), Yamdrok Yongcuo, Namtso và Manasarovar là ba thánh hồ chứa đựng nhiều điều huyền bí, được coi là nơi đã sinh ra sự sống của Tây Tạng.

Vị trí và thần thoại

Hồ Yamdrok cách Gyantse 90 km về phía Tây và cách thủ phủ Lhasa của Tây Tạng khoảng hơn 100 km về phía Đông Bắc. Theo thần thoại địa phương, hồ này được tạo ra bởi một nữ thần. Ở độ cao 4.441 m, Yamdrok được coi là hồ xanh nhất và đẹp nhất tại Tây Tạng.

Hồ Yamdrok trong xanh như ngọc bích

Cái tên "Yamdrok" trong tiếng Tạng nghĩa là "hồ lam ngọc", phản ánh màu xanh ngọc ấn tượng của mặt hồ phẳng lặng này. Có lẽ màu sắc này gắn liền với sự kiện xảy ra vài triệu năm về trước, khi trận tuyết lở kết hợp bùn đá lấp đi cửa sông thông với hồ, làm nơi đây trở thành một hồ nước tù tự nhiên.

Cảnh đẹp thơ mộng tại hồ Yamdrok

Hồ Yamdrok giống như một xứ sở thần tiên với bầu trời xanh ngắt tương phản với nước hồ, cỏ cây chen nhau đôi bờ. Thỉnh thoảng, có những con bò yak và cừu đi qua. Bên cạnh hồ là thiền viện Samding nổi tiếng, đây là thiền viện duy nhất có sư trụ trì là nữ.

Thánh hồ đẹp như một bức tranh nghệ thuật

Đến đây, người ta có thể trút bỏ muộn phiền và mệt mỏi, hòa mình vào sự tĩnh lặng cùng mặt hồ yên ả. Nhìn lên là bầu trời xanh thẳm, cúi xuống là những đám sỏi, tảng đá phủ đầy rêu ven hồ. Hồ Yamdrok rất rộng, tựa như thiên đường trên Trái đất. Hồ Yamdrok hay còn được gọi là Dương Hồ kết nối sâu sắc với cuộc sống của người dân Tây Tạng và đi vào những bài ca dân gian của người Tạng.

Những đống đá nhỏ được nhiều người mộ đạo xếp bên hồ

Hiện tại, vẫn còn rất nhiều “đống mani” bên hồ - một nghi lễ cổ xưa được những người chăn gia súc dùng để cầu phúc và xua đuổi tà ma. So với nơi khác, Tây Tạng là một trong ít những thánh địa không bị ảnh hưởng bởi quá trình công nghiệp hóa, nhờ vậy mà hồ Yamdrok vẫn giữ được sự nguyên sơ và thành kính nhất.

Trữ lượng cá khổng lồ

Hồ Yamdrok không chỉ nổi tiếng với cảnh quan tuyệt đẹp mà còn chứa trữ lượng cá khổng lồ, đặc biệt là loài cá chép cao nguyên. Các nhà khoa học sau khi khảo sát thực địa cũng cho rằng diện tích hồ có thể chứa được một số lượng lớn cá như vậy.

Cá chép cao nguyên trong hồ rất nhiều nhưng không ai đánh bắt

Trữ lượng cá ở đây lên đến triệu tấn, đối với người dân đây không phải là báu vật trời ban hay sao? Nhưng với người dân bản địa, chẳng ai "mặn mà" với những loại cá quý này, không đánh bắt, không ăn, thậm chí còn tôn kính và chăm sóc chúng. Cá trong hồ được coi như linh vật của hồ Yamdrok, là sủng vật của thần linh, và người dân tôn kính, chăm sóc chúng thay vì tiêu thụ.

Những lí do người dân Tây Tạng không ăn cá trong hồ

Người Tây Tạng có phong tục chôn cất đặc biệt, như thủy táng, khiến họ không ăn cá. Đối với những người sống trong đất liền thì địa táng hoặc hỏa táng là phương thức chôn cất chủ yếu. Cuộc sống hiện đại ngày càng tiến bộ, con người dần chuyển sang phương thức hỏa táng nhiều hơn. Còn người dân Tây Tạng có nhiều cách chôn cất hơn, chẳng hạn như thiên táng và mộc táng (chôn cất trên cây).

Nhưng thủy táng là phong tục được dùng nhiều nhất. Yamdrok là hồ thánh trong lòng người dân, nghiễm nhiên đây là nơi thủy táng tốt nhất. Đừng vội nhìn những con cá bơi tung tăng trong hồ mà nghĩ chúng chỉ ăn rong rêu, phù du. Ngoài những thức ăn đó, chúng cũng có "thức ăn nhanh" khi con người thực hiện thủy táng.

Hơn nữa, người dân Tây Tạng có truyền thống chăn nuôi bò yak và cừu, nên họ quan tâm đến thịt bò yak hơn cá. Thói quen ăn uống của người dân bản địa: Cá là món ngon chẳng thể cưỡng lại được, nhưng với người dân Tây Tạng, với lịch sử lâu đời chăn nuôi bò yak và cừu, thịt bò yak khiến họ quan tâm nhiều hơn. Hầu hết người dân ở Tây Tạng không ăn cá và cũng hiếm khi nhìn thấy cá trên bàn ăn của người Tạng.

Hồ Yamdrok không chỉ là một cảnh quan thiên nhiên tuyệt đẹp mà còn là biểu tượng của văn hóa và tín ngưỡng của người dân Tây Tạng. Với vẻ đẹp thiên nhiên hùng vĩ, trữ lượng cá khổng lồ và sự tôn kính của người dân bản địa, hồ Yamdrok thực sự là một báu vật thiên nhiên, một thiên đường trên Trái đất.